به نقل از «خبرآنلاین»

سد چم شیر و نیرویی که جلوی همه ایستاده

تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۲۷۹۰۱

پروژه‌هایی که اغلب با فشارهای سیاسی و منافع کوتاه مدت قانون را دور می‌زنند و بی توجه به آینده این سرزمین هم هوای شهرها را آلوده کرده‌اند و هم با گسترش گرد و غبار، از آن آبی اسمان سرزمین متنوع ایران، دیگر خبری نیست. توسعه شهری ناشی از اجرای این پروژه‌ها اغلب بر مبنای افزایش تقاضا و نه مدیریت مصرف بوده است؛ که در نهایت باعث افزایش بی رویه مصرف آب و انرژی شده و بدون توجه به محدودیت‌های اقلیمی و ذاتی کشور ما را به لبه پرتگاه بحران کشانده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سد چم شیر یکی از این پروژه‌هاست که یکسالی جامعه محیط زیستی کشور از ابعاد خطرناک آن آگاه شده است. سدی که 60 درصد آن در بستر گچی-نمکی گچساران و بقیه نیز در بستر آهکی سازند میشان در جنوب شرقی گچساران ساخته شده است. این سد مشابه سد گتوند در فرورفتگی دزفول واقع شده و با توجه به بستر به شدت انحلال پذیر با فراوانی فروچاله‌ها، گسل‌ها و چشمه‌های شور یکی از پر چالش‌ترین پروژه‌های سد سازی در کشور است. از زمانی که با ابعاد این پروژه اشنا شدم، هر چه بیشتر در مورد آن مطالعه می‌کنم، بیشتر افسوس می‌خورم که چگونه اجازه داده‌اند بودجه های کشور صرف ساخت سدی شود که هم آب رودخانه آن شور بوده و هم مخزن آن پر است از رسوبات تبخیری گچ و نمک. آنچه من را به شدت متاسف می‌کند حجم اطلاعات نادرستی است که از طرف وزارت نیرو به غلط به مردم داده می‌شود. یک نمونه آن این که «نمک‌های مخزن در 300 متری عمق زمین‌اند» و «حوضه آبریزی که 800 میلی متر بارندگی دارد». این در حالی است که اخیرا در یکی از شاخه‌های فرعی رودخانه زهره لایه‌های عظیم نمک پیدا و مستند شده است. این نمک نشان دهنده حضور لایه های بخش 5 و 6 سازند گچساران است که میلیاردها تن نمک در محدوده مخزن سد در دل خود دارد. میزان متوسط بارندگی حوضه هم بر اساس آمارهای خود وزارت نیرو 360 میلیمتر (نه 800 میلیمتر!) است. از این نوع گزاره های نادرست در ادعای پیمانکار سد و گزارش ارزیابی محیط زیستی آن فراوان است.

ابهامات این سد به حدی است که سازمان حفاظت محیط زیست و کمیسیون اصل 90 مجلس با آن مخالفت صریح کرده‌اند. وزارت میراث فرهنگی نیز علیرغم ادعاهای نادرست گزارش ارزیابی، آثار بسیاری یافته که مانند خطاهای آشکار در داده های زمین شناسی، گیاهشناسی، خاک شناسی و آب شناسی نشان می دهد که مطالعات این سد نقایص زیادی داشته است. در نامه شماره 43553-300 مورخ 5 دی 1401، معاونت انسانی سازمان محیط زیست به 11 ایراد و نقص داده اشاره شده است که به وزارت نیرو تاکید شده که تا روشن شدن این موارد اجازه آبگیری داده نمی شود. از طرفی وجود 11 چاه نفت در داخل و اطراف مخزن چالش های مهمی را هم در رابطه با ریسک آبگیری و هم خسارتهای بزرگ اقتصادی – با برآورد بین 7 تا 10 میلیارد دلار – ایجاد کرده است. امنیت کشاورزی، شورتر شدن آب رودخانه زهره و گسترش ریزگردها از جمله خطرات بزرگی است که اگر بدون توجه به آنها سد چم شیر آبگیری شود تبعات اقتصادی-اجتماعی آن امنیت ملی کشور را نیز با چالش روبرو می‌کند.

پیرو جلسات تخصصی در دانشگاه تهران، اتحادیه انجمن‌های علوم زیستی، انجمن ارزیابی ایران، انجمن اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع و 20 نفر پژوهشگر و استاد دانشگاه در دو نامه جداگانه از ریاست محترم قوه قضاییه، از ریاست شورای عالی محیط زیست، ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، ریاست کمیسیون‌های کشاورزی و محیط زیست و اصل 90 قانون اساسی و سازمان بازرسی کل کشور خواسته اند که مانع آبگیری سد چم شیر شوند. با این حال خبرهای نگران کننده حاکی است که وزارت نیرو علیرغم همه این توصیه‌ها و الزامات قانونی و دل نگرانی متخصصان دانشگاهی، قصد دارد که در روزهای آتی (به قولی یکشنبه 11 دی) دریچه‌های سد را بسته و جلوی همه بیاستد. این نگارنده از همه دلسوزان و مسئولین درخواست دارم چنانچه آقای سلاجقه نیز تاکید کرده‌اند، جلوی آبگیری «گتوند دوم» را بگیرند که ابعاد فاجعه آور آن به مراتب از «گتوند اول» بیشتر خواهد بود.

* استاد دانشگاه تهران

کد خبر 1712902

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محیط زیست کم آبی خشکسالی وضعیت آب و هوا وزارت نیرو محیط زیست سد چم شیر پروژه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۲۷۹۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

همکاری با آفریقای مرکزی در تمامی زمینه های محیط زیستی

به گزارش خبرگزاری مهر، علی سلاجقه، روز سه‌شنبه در دیدار با تیبولیته انگارته روبارد - وزیر شرکت‌های کوچک و متوسط جمهوری آفریقای مرکزی - با اشاره به پیشرفت‌های علمی کشورمان در حوزه‌های مختلف از جمله محیط زیست اظهارکرد: ایران آماده اعطای بورس به دانشجویان آفریقای مرکزی برای کسب علم در تمامی حوزه‌های فنی مهندسی، پزشکی و بالاخص حوزه محیط زیست است.

وی با اشاره به اینکه جمهوری آفریقای مرکزی از سال ۲۰۱۶ سعی کرده تا از زیر پرچم استعمار غرب خارج شود، افزود: جمهوری اسلامی ایران همواره از ندای آزادی‌خواهی در هرگوشه از جهان حمایت کرده است و در این راستا هر توانی که در حوزه محیط زیست داریم را در اختیار مردم و دولت شما قرار خواهیم داد.

معاون رییس جمهوری تصریح کرد: کشور ما در کلیه زمینه‌های فناوری علمی به‌ویژه انرژی‌های نو، مدیریت منابع آب و پساب، مدیریت پسماند، حفاظت از زیستگاه‌های طبیعی و توسعه رشته‌های دانشگاهی مختلف در حوزه محیط زیست می‌تواند نیازهای مردم آفریقای مرکزی را تامین کند و در این راستا حتماً پیگیری‌ها و هماهنگی‌های لازم برای دعوت از وزیر محیط زیست این کشور برای حضور در ایران انجام خواهد گرفت.

سلاجقه با تاکید بر اینکه در آموزه‌های دینی و فرهنگی کشور ما ارتباط با ملت‌های جهان مبتنی بر انسانیت و تقوا تعریف شده است و رنگ و نژاد هیچ جایگاهی در تعریف روابط و ارتقای سطح مراودات ندارد، افزود: امیدوارم با توجه به موج جدید استعمارستیزی که در کشورهای آفریقای مرکزی آغاز شده است، استثمار برای همیشه از منطقه قاره کهن آفریقا رخت ببندد و مردم شریف این کشورها در صلح و آرامش باشند.

در ادامه این جلسه تیبولیته انگارته روبارد - وزیر شرکت های کوچک و متوسط جمهوری آفریقای مرکزی - با اشاره به مشکلاتی که کشور فرانسه طی سال‌ها استعمار برای آفریقای مرکزی ایجاد کرده است، اظهارکرد: من امروز به عنوان نماینده کشور آفریقای مرکزی اعلان می‌دارم که متاسفانه فضای رسانه‌های کذب و دروغ ما را از این کشور و ظرفیت‌های عالی پیشرفت آن محروم کرده و رشد چشمگیر جمهوری اسلامی ایران در همه زمینه‌ها و نگاه انسانی شما به ارتباطات سرآمد جهان است. ما به‌صورت جدی در جمع‌آوری و مدیریت پسماندها در شهرها و روستاهای کشورمان دچار مشکل هستیم.

وی با تاکید بر اینکه مشکلات اقتصادی باعث شده تا مردم و جوامع محلی دست به برداشت بی‌رویه از جنگل‌های آفریقای مرکزی بزنند، یادآور شد: این برداشت‌ها به همراه تغییرات اقلیمی باعث شده تا توازن فصل‌های ما که قبلاً شش ماه بارندگی و شش ماه خشکی بوده، تغییر یابد و ما اکنون برخی سال‌ها چهار ماه بارندگی یا چهار ماه خشکی داریم و این آسیب جدی به کشاورزی ما وارد کرده است.

وزیر شرکت‌های کوچک و متوسط جمهوری آفریقای مرکزی گفت: ما نیازمند واردات فنآوری‌های نوین و تربیت نیروی انسانی کارآمد هستیم و در این خصوص از جمهوری اسلامی ایران درخواست داریم تا در این زمینه به ما کمک کند.

کد خبر 6093483